Ρατσισμός
Ο ρατσισμός είναι ένα
σύνθετο φαινόμενο που οικοδομείται τόσο από στερεότυπα όσο και από
προκαταλήψεις. Ορίζεται ως η προκατάληψη έναντι μιας φυλετικής, εθνικής,
θρησκευτικής, κοινωνικής κτλ. ομάδας και εκδηλώνεται με τη δυσμενή διάκριση,
την περιθωριοποίηση και τον κοινωνικό αποκλεισμό αυτής της ομάδας.
Αίτια (ενδεικτικά)
- Οικονομική
κρίση και ανεργία
- Πολιτικές
– οικονομικές σκοπιμόητες - επιθυμία οικονομικής – εδαφικής – εργασιακής
εκμετάλλευσης ατόμων ή εθνών
- Χαμηλό
πνευματικό επίπεδο – αμάθεια - ημιμάθεια
- Θρησκευτικός
φανατισμός
- Συμπλέγματα
ανωτερότητας - κατωτερότητας
- Διαιώνιση
στερεοτύπων και προκαταλήψεων με ευθύνη της οικογένειας, του σχολείου και
των ΜΜΕ
- Νόθευση
δημοκρατικών θεσμών – διαφθορά –παθητικοποίηση πολιτών
Προσθέστε τις δικές σας ιδέες
Επιπτώσεις (ενδεικτικά)
- Καταπάτηση
ανθρωπίνων δικαιωμάτων – προσβολή ανθρώπινης προσωπικότητας κι
αξιοπρέπειας
- Εργασιακή
και οικονομική εκμετάλλευση
- Περιθωριοποίηση
- Φόβος
και ανασφάλεια
- Κοινωνική
αποσταθεροποίηση
- Εγκληματικότητα
- Υπονόμευση
δημοκρατικού πολιτεύματος
- Πολιτιστική
απομόνωση
- Εχθροπραξίες
Προσθέστε τις δικές σας ιδέες
Τρόποι αντιμετώπισης (ενδεικτικά)
- Καλλιέργεια
ανεκτικότητας και σεβασμού της διαφορετικότητας από την οικογένεια, το
σχολείο και τα ΜΜΕ
- Προστασία
ανθρωπίνων δικαιωμάτων – αυστηρή αντιμετώπιση ρατσιστικών φαινομένων κι
επιβολή κυρώσεων
- Ατομική
ευθύνη: ευαισθητοποίηση και δραστηριοποίηση για την εξάλειψη τέτοιου
είδους φαινομένων
- Ενθάρρυνση
και διεύρυνση του έργου των µη κυβερνητικών διεθνών οργανώσεων (Γιατροί του Κόσµου, Γιατροί χωρίς Σύνορα
κτλ.)
- Ενίσχυση
των δημοκρατικών θεσμών
Προσθέστε τις δικές σας ιδέες
Στερεότυπα
Τα στερεότυπα είναι
υπεραπλουστευμένες και (αυθαίρετα συχνά) γενικευμένες (θετικές ή αρνητικές)
αντιλήψεις των ατόμων, οι οποίες δημιουργούνται στην προσπάθειά τους να
κατανοήσουν την πραγματικότητα. Όταν αναφερόμαστε στα στερεότυπα εννοούμε τις
ιδέες που είναι βασισμένες σε διαστρεβλώσεις, υπερβολές και υπεραπλουστεύσεις
της πολύπλοκης κοινωνικής πραγματικότητας.
Προκατάληψη είναι η διαμορφωμένη εκ των
προτέρων αρνητική γνώμη, κρίση ή στάση χωρίς τη σε βάθος έρευνα των πραγμάτων.
Κοινωνιολογία Γ΄ Γενικού Λυκείου,
Βιβλίο του μαθητή
Τα στερεότυπα
είναι σταθερές ταξινομημένες αντιλήψεις που συνήθως οφείλονται σε ελλιπή πληροφόρηση
σχετικά με τα χαρακτηριστικά που αποδίδονται στα μέλη μιας ομάδας (έθνους,
κοινωνικής τάξης κτλ.), τις οποίες
μαθαίνουμε ή εσωτερικεύουμε ασυνείδητα από το άμεσο περιβάλλον μας και με βάση
αυτές αξιολογούμε εύκολα και άκριτα τις άμεσες παραστάσεις κι εμπειρίες μας.
Έκφραση Έκθεση για το γενικό λύκειο β΄ τεύχος
Αίτια (ενδεικτικά)
- Ιδεολογικοί
προσανατολισμοί και αξιακό σύστημα οικογένειας
- Χαμηλό
μορφωτικό επίπεδο – ημιμάθεια – έλλειψη κριτικής ικανότητας
- Αναπαραγωγή
στερεότυπων αντιλήψεων από τα ΜΜΕ
- Πολιτικές
και οικονομικές σκοπιμότητες
- Ατομικισμός
και ιδιοτέλεια σύγχρονου τρόπου ζωής
- Συμπλέγματα
ανωτερότητας - κατωτερότητας
Προσθέστε τις δικές σας ιδέες
Επιπτώσεις (ενδεικτικά)
- Κοινωνική
απομόνωση - περιθωριοποίηση
- Πνευματική
στασιμότητα
- Κοινωνική
ανισότητα - διακρίσεις
- Ρατσισμός
– κοινωνική αποσταθεροποίηση – βία
- Υπονόμευση
δημοκρατικού πολιτεύματος
Προσθέστε τις δικές σας ιδέες
Τρόποι αντιμετώπισης (ενδεικτικά)
- Καλλιέργεια
ανεκτικότητας και σεβασμού της διαφορετικότητας από την οικογένεια, το
σχολείο και τα ΜΜΕ
- Ανάπτυξη
κριτικής ικανότητας και πνευματικής καλλιέργειας ατόμου, ώστε να μην
υιοθετεί αβασάνιστα στερεότυπες αντιλήψεις
- Πολυφωνία
– πλουραλισμός απόψεων
- Ευθύνη
πνευματικών ανθρώπων για την αφύπνιση των συνειδήσεων
Προσθέστε τις δικές σας ιδέες
